جامعه شناسی ارتباطات (استاد حاجی حیدری) - خلاصه ی کتاب رسانه ها و مدرنیته (فصل 3 و 7)

 

خلاصه ی کتاب رسانه ها و مدرنیته (فصل 3 و 7)

فصل 3

نتایج رسانه های جدید و تحول رسانه های ارتباطی:

- انتقال اطلاعات بین افرادی که روابط اولیه اجتماعی آنها دست نخورده باقی مانده

- بوجودآورنده ی اشکال جدید عمل و تعامل و نیز انواع جدید روابط اجتماعی

- میسر ساختن ترتیب مجدد و پیچیده ی الگوهای تعامل انسانی در طول زمان و مکان

- جدا شدن تعامل اجتماعی از محل و مکان فیزیکی

- ایجاد اشکال جدید کنش از دور

سه نوع تعامل

1) تعامل رودرو

اتفاق در یک بافت هم حضور، حضور بی واسطه داشتن در این تعامل و سهیم بودن در یک سیستم مرجع زمانی و مکانی

2) تعامل رسانه ای

استفاده از ابزارهای رسانه ای و استفاده از رسانه ی فنی، که انتقال و ارسال اطلاعات و محتوای نمادین به افراد دوردست مکانی و زمانی

3) شبه تعامل رسانه ای

اشاره به انواع روابط اجتماعی احراز شده به واسطه ی رسانه های توده ای

ویژگی های تعاملی	تعامل رودررو	تعامل رسانه ای	شبه تعامل رسانه ای
ساختار مکانی- زمانی	بافت هم حضوری؛ سیستم مرجع مکانی-زمانی مشترک	جدایی بافت ها(زمینه ها)؛ فراهمی گسترده در زمان و مکان	جدایی بافت ها؛ فراهمی گسترده در زمان و مکان
گستره ی اشارات نمادین	کثرت اشارات نمادین	باریکی گستره ی اشارات نمادین	باریکی گستره ی اشارات نمادین
جهت گیری عمل	جهت گرفته به سمت دیگران خاص	جهت گرفته به سمت دیگران خاص	جهت گرفته به سوی گستره ی نامحدود(نامعین) گیرندگان بالقوه
دوگویی – تک گویی (دیالوژیکی – مونولوژیکی)	دوگویی(دیالوژیکی)	دوگویی(دیالوژیکی)	تک گویی (مونولوژیکی)

سازمان بندی اجتماعی

(برگرفته از نظریه ی گوفمن) صورت گرفتن هرگونه عمل و یا اجرایی در چهارچوب تعاملی خاصی (شامل فرضیات و قراردادهای معین و نیز ویژگی های فیزیکی)، انجام رفتار و تلاش انسان برای سازگاری با آن چارچوب.

پیش ناحیه: مورد تأکید قرار گرفتن چارچوب عمل و ویژگی هایی با کنش افراد

پس نواحی: اعمال و جنبه هایی از خویشتن که نامناسب احساس می شود.

بررس سازمان بندی اجتماعی با نمونه ی تلویزیون

تحول رسانه های ارتباطی ایجاد فرصت ظهور به انواع جدید کنش که ویژگی ها و پیامدهای مشخصی دارند:

1) کنش از دور1 - عمل برای دیگران دور

پاسخگو به اعمال یا اشخاص دیگری - واقع شدن در بافت های مکانی ؛ در جوامع اولیه کنش ها و پیامدهای آن ها معمولا محدود به بافت های تعامل رودررو و حوالی نزدیک آن بود - امروزه برای افراد این امری عادی است که کنش های خود را سمت دیگرانی که در یک محل مشترک از نظر زمانی- مکانی با آن ها سهیم نیستند، جهت دهند.

1/ روراست ترین نوع کنش برای دیگران دور کنش خطاب به گیرنده (مستقیم یا غیر مستقیم) است.

2/ یک نوع متفاوتی از کنش برای دیگران دور، فعالیت روزمره ی رسانه ای؛ قرار گرفتن بخشی از جریان واقعی سلوک در زندگی روزمره. بدین ترتیب پیش ناحیه ی حوزه ی ساخت، زمینه ی مجموعه ای از اعمال یا تعامل هایی است که بخشی از زندگی روزمره ی افرادی را که در آن به اجرا پرداخته یا شرکت دارند، تشکیل می دهد. خطابی که در این نوع فعالیت انجام می گیرد، یا مستقیم است و یا غیر مستقیم.

3/ سومین شکل کنش برای دیگران دور، رویدادهای رسانه ای است. برخلاف فعالیت های رسانه ای روزمره، رویدادهای رسانه ای بادقت پیش طراحی و تمرین می شود.

4/ چهارمین کنش برای دیگران دور، کنش غیرواقعی یاخیالی.

2) کنش از دور 2 - عمل واکنشی در بافت های (زمینه ها) ی دور

پاسخ دادن افراد به رویدادهایی که در محل های دور انجام می گیرد.

　

　

　

　

فصل 7

محور بحث در این فصل، ماهیت خویشتن، تجربه و زندگی روزمره.

تحول در جامعه ی مدرن، بازتر شدن و بازتابی تر شدن فرآیند خودشکل پذیری را همراه داشته است.

فرآیند خودشکل پذیری: افراد برای ساختن هویتی منسجم برای خود، بیش از پیش به منابع شخصی خودشان باز می گردند.

تحول در این فرآیند: 1- تغذیه با مواد نمادین رسانه ای 2- و وسعت بخشی به دامنه ی گزینش ها 3- و سست کردن رابطه ی بین خودشکل پذیری و محل مشترک

یکی از موارد دیگر تحول رسانه ها: ایجاد نوع جدیدی از نزدیکی و صمیمیت

از موارد دیگر: آمیزه ای جدید و متمایز از تجربه

خویشتن به عنوان طرح یا پروژه ای نمادین

پیامدهای منفی رشد محصولات رسانه ای در خودشکل پذیری

1/ دخالت و تصدیع رسانه ای پیام های ایدئولوژیک

اشکال ذاتا ایدئولوژیکی نیستند، باید در شرایط خاص در خدمت استقرار و حفظ ناهمگون قرار گیرند.

2/ دو جهتی بودن وابستگی رسانه ها

افزایش خود شکل پذیری با اشکال نمادین رسانه ای موجب افزایش وابستگی خویشتن به نظام های رسانه ای که در ورای کنترل آن قرار دارد می شود.

3/ تأثیر گمراه کننده

سهم رسانه های در پیچیدگی اجتماع، و سهیم در ایجاد آن ،

4/ جذب خویشتن در شبه تعامل رسانه ای

اتکای بیش از حد به مواد نمادین رسانه ای که تأثیر در هویت پذیری دارد.

شبه تعامل رسانه ای

1. صمیمیت از دور چون در طول زمان و مکان گسترده است شکلی از صمیمیت را میسر می سازد.

2. صمیمیت غیر متقابل: چون غیر دوجانبه است خصوصیت نامتقابل دارد.

تفاوت تجربه ی شبه تعامل رسانه ای با تجربه ی زنده:

1) از نظر مکانی از بافت های ملی زندگی روزمره دورند.

2) تجربه ی رسانه ای در زمینه ی یا مضنونی صورت می پذیرد که بازمینه ی وقوع تفاوت دارد.

3) ساخت مناسبی

4) کم اهمییت تر است نسبت به تجربه زنده

و...